مدرسه مطلوب از نگاه دانشآموزان محیطی شاد است که معلمان و معاونان رفتار دوستانه‌ای دارند، در این مطلب، به صحبت‌های کمتر شنیده‌شده آنها پرداخته‌ایم.
ویژگی‌های مدرسه مطلوب از نگاه دانشآموزان موضوعی است که کمتر از سوی رسانه‌ها و حتی مسئولان وزارت آموزش و پرورش به آن پرداخته شده است.
اگر مراسمی در مدرسه‌ای برگزار شود مانند جشن شکوفه‌ها یا بازگشایی مدارس، وزیر آموزش و پرورش و معاونان او به‌دنبال شنیدن صدای مطالبات و مشکلات همکاران خود یعنی معلمان هستند و جلساتی را با آنها برگزار می‌کنند اما تا امروز، کمتر وزیری بوده است که با دانشآموزان یا والدین جلسه بگذارد و صدای آنها را هم بشنود.
16 میلیون دانشآموز و والدین آنها، مخاطبان وسیع وزارت آموزش و پرورش هستند که در این سیستم پر از اشکال، مطالبات و خواسته‌هایی دارند اما صدای آنها شنیده نمی‌شود.
در این گزارش به‌بهانه اول مهر و شروع دوباره سال تحصیلی جدید به‌سراغ دانشآموزان رفتیم تا ویژگی‌های مدرسه دلخواهشان را بپرسیم.
لزوم ورود دادستانی به پرونده عدم ثبت‌نام دانشآموزان
محیط دوستانه و حمایتی؛ معلمان دلسوز و کارآمد؛ تنوع در روش‌های آموزشی؛ فضاهای مناسب؛ دسترسی به منابع آموزشی؛ فرصت‌های تفریحی و فوق‌برنامه؛ توجه به نظرات دانشآموزان و رعایت عدالت و برابری سرفصل مهمترین موضوعاتی است که دانشآموزان انتظار اجرای آن را در مدارس دارند.
مدرسه خوب یعنی معلم دائم نگوید ساکت!
علی؛ دانش‌‌آموزی از شهر تهران که مهر امسال به پایه هفتم می‌رود و 6 سال دوره ابتدایی را در مدارس دولتی تحصیل کرده است، درباره ویژگی مدرسه مطلوبش می‌گوید: مدرسه دلخواه من جایی است که معلم در کلاس درس دائم در برابر هر سخن یا پرسش ما نگوید؛ "ساکت!"، اجازه بدهند ما دانشآموزان هم در تدریس مشارکت داشته باشیم، سؤال بپرسیم.
اجازه دهید در حیاط مدرسه بدویم و بازی کنیم
این دانشآموز ادامه می‌دهد: بعضی معلمان به‌دلیل نمره پایین دانشآموز را تحقیر می‌کنند اما مدرسه دلخواه من جایی است که دانشآموز ضعیف، حمایت می‌شود نه تحقیر یا اینکه در حیاط مدرسه اجازه دویدن و بازی کردن را داشته باشیم، الآن ناظم مدرسه اجازه بازی و دویدن در حیاط مدرسه را نمی‌دهد، می‌گوید؛ "ممکن است با یکدیگر برخورد داشته باشید."!
مدرسه مطلوبم جایی است که درس‌ها به‌شکل فعلی نباشد، واقعاً نمی‌دانم اندازه کوه اورست به‌چه‌دردم می‌خورد و چرا این مطالب را به ما آموزش می‌دهند، والدینم دائم با من دعوا می‌کنند که؛ "چرا درس نمی‌خوانی؟"، اما واقعاً علاقه‌ای به این محتوا ندارم.
او می‌گوید: مدرسه دلخواه من جایی است که با معلمان و معاونان مدرسه، دوست باشیم، اگر مشکلی در خانه یا با دوستانم داشته باشم بتوانم مشکلاتم را به آنها بگویم تا کمکم کنند.
کتاب درسی و تدریس معلمان کسل‌کننده است
کمال آهنین؛ دانشآموز پایه یازدهم رشته علوم انسانی از دبیرستانی نمونه دولتی در شهر بیرجند درباره ویژگی مدرسه مطلوبش می‌گوید: در مدرسه مطلوب من، کتاب‌های درسی و نحوه تدریس معلمان با وضعیت فعلی کاملاً متفاوت است، نحوه تدریس یک‌طرفه و گاه همراه با خشونت معلمان نیازمند تغییرات بنیادین است.
کتاب‌های درسی کسل‌کننده و تدریس معلمان بسیار خشک است یعنی معلم فقط تدریس می‌کند و دستور می‌دهد که؛ "بخوانید چون دفعه بعد پرسش کلاسی داریم."؛ در مدرسه مطلوب من فضا این‌گونه است که معلمان به یادگیری و رشد دانشآموزان اهمیت می‌دهند و از روش‌های نوین آموزشی استفاده می‌کنند و برای آموزش از روش‌های مختلف مانند کارگروهی، پروژه‌های عملی و آموزش‌های عملی بهره می‌برند.
در زندانی به‌نام مدرسه گرفتار هستیم
محمدصادق نجفی؛ دانشآموز پایه دهم رشته تجربی مدارس سمپاد از شهر زنجان درباره ویژگی‌های مدرسه مطلوبش می‌گوید: مدرسه مطلوب من خسته‌کننده نیست متأسفانه هم‌اکنون مدارس در ایران واقعاً خسته‌کننده هستند و معلم در کلاس درس شروع می‌کند به تدریس و صحبت کردن بدون در نظر گرفتن طرف مقابل و فضا آن‌قدر سنگین است که ما دانشآموزان انگار در زندان گیر افتاده و مجبور به تحمل شرایط هستیم.
محکوم به 10 ساعت درس‌خواندن در روز
او می‌گوید: به موسیقی و برنامه‌نویسی علاقه بسیاری دارم و به‌لطف خانواده‌ام آنها را فرا گرفتم چون در مدرسه خبری از آموزش مهارت نیست و فقط به‌روی آموزش دروس سنگین و غیرجذاب تأکید دارند. مدارس سمپاد شرایط بدتری هم دارند چون امتحانات بسیاری دارند بنابراین اگر کمتر از 10 ساعت در روز درس بخوانیم نمی‌توانیم در امتحانات قبول شویم و در صورت داشتن نمرات پایین از مدرسه اخراج می‌شویم.
فعالیت‌های ورزشی و فرهنگی در مدارس جایی ندارد
این دانشآموز ادامه می‌دهد: مدرسه مطلوب من جایی است که کلاس‌های مجهز و فضاهای باز برای فعالیت‌های ورزشی و هنری دارد و به کتابخانه دسترسی داریم همچنین فقط بر درس تأکید نمی‌شود بلکه فعالیت‌های فرهنگی، تفریحی و ورزشی برای کمک به روح و روان دانشآموزان مورد توجه است.
صدای دانشآموزان شنیده نمی‌شود
ترنم جلالی؛ دانشآموز پایه یازدهمرشته علوم انسانی مدرسه نمونه دولتی از شهرستان شاهرود درباره ویژگی‌های مدرسه مطلوبش بیان می‌کند: مدارس فقط به‌دنبال ارتقای سطح علمی خود در منطقه هستند و اگر دانشآموز نمره پایین داشته باشد، کلی مؤاخذه می‌شود، از سوی دیگر اگر نحوه رفتار و تدریس معلم دارای اشکال باشد و آن را منعکس کنیم، مدیر و سایر کادر مدرسه به‌شدت مقاومت می‌کنند و تمام تقصیرها را به گردن دانشآموز می‌اندازند و حاضر به مؤاخذه یا جابه جایی معلم نیستند.
متأسفانه مدارس اصلاً به حرف دانشآموزان اهمیت نمی‌دهند، مسئولان در کلام می‌گویند؛ "نظرات دانشآموزان برایمان مهم است."، اما واقعاً بین گفتار و کلام آنها تفاوت وجود دارد و هر درخواست و مطالبه دانشآموزان را غر زدن تلقی می‌کنند.
وی می‌افزاید: مدرسه مطلوب من جایی است که به نظرات دانشآموزان اهمیت می‌دهند و در تصمیم‌گیری‌های مدرسه مشارکت دارند و مدیر، ناظم و معلمان فضایی را برای شنیدن صدای آنها فراهم می‌کنند.
در مدرسه مطلوب من، رفتار عادلانه و احترام به همه دانشآموزان بدون تبعیض ملاک است و محیط مدرسه حمایتی و دوستانه است، جایی که دانشآموزان احساس امنیت و آرامش کنند و بتوانند با همسالان و معلمان خود ارتباط برقرار کنند./ تسنیم
