دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در نشست خبری، به تبیین آخرین وضعیت، سیاستها و چالشهای کشور در حوزه مواد مخدر پرداخت.
دکتر حسین ذوالفقاری با اشاره به انسجام دوران دفاع مقدس گفت: جنگ اخیر نیز سبب همدلی مردم شد و ملت ایران با درک شرایط، نقشههای رژیم صهیونیستی و کشورهای استکباری را خنثی کردند. وی رژیم صهیونیستی را منشأ شرارت در منطقه دانست و از سکوت جهانی در برابر جنایات این رژیم انتقاد کرد.
۵۰۰ میلیارد دلار گردش مالی قاچاق مواد مخدر
وی مواد مخدر را یکی از چهار بحران مهم جهانی معرفی کرد و افزود: گردش مالی قاچاق مواد مخدر در جهان سالانه به ۵۰۰ میلیارد دلار میرسد؛ رقمی وسوسهانگیز که موجب تداوم شبکههای تبهکاری در سراسر جهان شده است.
افزایش تنوع مخدرهای صنعتی
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر از تنوع روزافزون روانگردانها خبر داد و گفت: حدود ۷۰۰ نوع روانگردان در جهان شناسایی شده و تفاوت قیمت مواد مخدر بین مبدأ و مقصد، گاه تا ۴۰ برابر است. حتی سیستمهای آزمایشگاهی نیز در شناسایی برخی از این ترکیبات عقب ماندهاند.ذوالفقاری با اشاره به اختلال ناشی از پولشویی، گفت: برآورد سازمان ملل نشان میدهد که ۳۰۰ میلیون نفر در جهان معتاد هستند. ۸۰ درصد مواد مصرفی، روانگردان و تنها ۲۰ درصد سنتی است.
وی به سابقه مجوز ایران در کشت مواد مخدر مجاز برای مصارف دارویی اشاره کرد و افزود: پس از انقلاب، این کشت بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی بهصورت داوطلبانه ممنوع شد، اگرچه قانون هنوز استثنائاتی برای مصارف درمانی قائل است.
۴ هزار شهید در راه مبارزه با اعتیاد
نماینده رئیسجمهور گفت: ایران در مبارزه با مواد مخدر بیش از چهار هزار شهید و ۱۲ هزار جانباز تقدیم کرده است. ذوالفقاری با استناد به آمار سال ۱۳۹۴، تعداد معتادان کشور را دو میلیون و ۸۰۰ هزار نفر اعلام کرد و افزود: یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر نیز تفننی مصرف میکنند. طبق بررسی سالهای اخیر، با وجود اقدامات انجامشده، روند افزایشی نسبی داشتهایم.
وی با تشریح قوانین مرتبط با درمان معتادان، گفت: مراکز ماده ۱۵ برای درمان داوطلبانه و ماده ۱۶ برای نگهداری معتادان متجاهر است. ۹ هزار و ۱۵۷ مرکز داوطلبانه و ۹۳ مرکز ماده ۱۶ با ظرفیت ۴۵ هزار نفر در کشور فعالیت میکنند.
وی با اشاره به تلاشهای انجامشده، گفت: ایران در زمینه کاهش آسیب، درمان و پیشگیری از پیشروترین کشورهاست. با این حال، نبود مشارکت گسترده مردمی، هزینههای بالا و بازگشتپذیری برخی معتادان از چالشهای جدی هستند.
وی از اولویت یافتن منافع اقتصادی در برخی کلینیکها انتقاد کرد و گفت: برخی بیماران تا ۱۵ سال است دارو میگیرند اما درمان نمیشوند. صرف تجویز دارو کافی نیست و باید از خدمات روانشناختی نیز بهره گرفت.
طرح مدیریت مصرف؛ کاهش خطر، کاهش هزینه
ذوالفقاری از طرح جدیدی با عنوان «مدیریت مصرف» خبر داد که هدف آن کاهش خطر، هزینه و آسیب است. این طرح مورد توجه رئیسجمهور و کارشناسان قرار گرفته و مراحل نهایی بررسی را میگذراند.وی بر ضرورت تکمیل عملکرد مراکز ماده ۱۶ تأکید کرد تا معتادان از چرخه رفتوآمد مکرر رهایی یافته و با اشتغال و توانمندسازی، به جامعه بازگردند.
پیشگیری؛ حلقه مفقوده مقابله با اعتیاد
ذوالفقاری تأکید کرد: در بحث پیشگیری، دچار نوعی بیحسی اجتماعی هستیم. باید قدرت «نه گفتن» و مهارتهای زندگی را به نسل جوان آموزش دهیم.وی از نبود همافزایی میان ۳۰ دستگاه مسئول در حوزه آسیبهای اجتماعی انتقاد کرد و گفت: اقدامات باید در یک مسیر هماهنگ و هدفمند دنبال شود.دبیرکل ستاد خواستار بازنگری در قوانین مرتبط با مبارزه با مواد مخدر شد و گفت: صرف شدت مجازات بازدارنده نیست؛ بلکه باید مجازاتها بهطور قطعی اجرا شود.وی بر تقویت ساختارها و بازنگری پروتکلهای درمانی و مدیریتی تأکید کرد و افزود: ایران باید به مدلی برسد که نظارتپذیر و قابل ارزیابی باشد.
ذوالفقاری همچنین از بررسی طرحی برای دستهبندی معتادان بر اساس شدت اعتیاد و نوع ماده مصرفی خبر داد و گفت: هدف، سوق دادن معتادان به سمت مواد کمضررتر است.وی درباره کشت مجاز گفت: کار کارشناسی در حال انجام است و در صورت تصویب ستاد، امکان استفاده از گیاهان دارویی پایه برای تأمین دارو فراهم میشود.
ضربه به بنیان مالی قاچاقچیان
ذوالفقاری تشدید کنترل مرزها و پیگیری قانونی بنیانهای مالی قاچاقچیان را از دیگر اهداف قانون جدید عنوان کرد.نماینده رئیسجمهور تأکید کرد: ظرفیتهای مردمی باید هدفمند و سازمانیافته به میدان بیایند. هماهنگی حداکثری دستگاهها نیز ضروری است.
وی در پایان گفت: ایران در راه مبارزه با مواد مخدر، هزینه میدهد اما جهان غرب به جای حمایت، مطالبهگر شده است. نباید مبارزه ما را سیاسی کرد؛ ما برای سلامت جهانی هزینه میدهیم و خواهان عزم بینالمللی واقعی هستیم.
